NAFAKANIN KALDIRILMASI VEYA AZALTILMASI

Nafaka, boşanma davası sürecinde ve sonrasında bakıp gözetilmesi gereken kişilere mahkeme kararıyla verilen, geçimini ihtiyaçlarını karşılamasını sağlayan aylıktır. Medeni Kanunumuzda üç tür nafaka düzenlenmiştir: Tedbir nafakası, yoksulluk nafakası ve iştirak nafakası. Her nafakanın bağlanmasında ve iptalinde kendine has koşullar vardır. Değişen hayat koşulları sonucunda nafakanın arttırılması gibi azaltılması ve hatta nafakanın iptali de mümkündür.

NAFAKANIN KALDIRILMASI VEYA NAFAKANIN AZALTILMASI ŞARTLARI

Genel olarak, mahkeme kararıyla nafaka alacaklısı haline gelen kişinin muhtaçlık durumunun sona ermesiyle nafakanın kaldırılması söz konusu olur. Türk Medeni Kanunu’nun 176. Maddesinin 3. Fıkrasında nafaka kaldırılması sebepleri örnekleme yoluyla sayılmıştır. Ancak, nafakanın kaldırılması şartları her nafaka türüne ve hukuki durumlara göre ayrı ayrı değerlendirilmelidir.

Yoksulluk nafakası alacaklısı olan boşanılan eşin tekrar evlenmesi veya ölümü halinde nafaka kendiliğinden son bulur. Eski eşin evlenme olmaksızın başka bir kişiyle birlikte yaşaması örneğin imam nikahı ile evlenmesi ve evlendiği kişi ile birlikte hayat sürmesi, nafaka alacaklısın haysiyetsiz hayat sürmesi veya yoksulluğun ortadan kalkması nafakanın iptaline sebep olur.

Müşterek çocuk için ödenen iştirak nafakası açısından, çocuğun vefat etmesi, evlenmesi, bir işe başlaması, 18 yaşını doldurması gibi hallerde çocuk için hükmedilen nafakanın kaldırılması gündeme gelir. Çocuk 18 yaşını doldurmakla birlikte eğitim hayatına devam ediyorsa nafaka kaldırılmaz. Normalden çok uzun süre üniversiteye devam eden kişi açısından hakim nafakanın kaldırılmasına karar verebilir.

Ayrıca, nafaka borçlusu eşin, ekonomik durumunda meydana gelen azalma, ağır hastalığa yakalanması gibi nafakayı ödemeye devam etmesi kendisinden beklenmeyecek kişilerin nafaka ödemeye zorlanması hakkaniyete uygun olmayacaktır. Bu gibi durumlarda nafaka yükümlüsü nafaka kaldırılması veya azaltılması istemiyle dava açabilir. Hakim şartların gereklerine göre nafakanın iptaline veya azaltılmasına karar verir.

NAFAKANIN KALDIRILMASI DAVASI GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

Nafaka kaldırılması dilekçesi ile aile mahkemesine başvurularak nafakanın kaldırılması davası açılır. Yetkili mahkeme alacaklının yerleşim yerinde bulunan aile mahkemesidir.

Yukarıda sayılan sebeplerin oluşması sonucunda borçlunun nafakayı ödemeyi kendiliğinden kesmesi uygulamada sıkça yapılan yanlışlıktır. Bir mahkeme kararı ancak başka bir mahkeme ilamıyla kaldırılabilir. Bu sebeple şartların oluşması halinde nafakanın kaldırılması veya azaltılması için dava açılması zorunludur. Aksi halde nafakanın iptaline ilişkin yargı kararı olmadan nafaka ödemesinin kesilmesi borçlu açısından icra takibi yanında hapis cezasına mahkum edilmesi sonuçlarını doğurur.

Söz konusu davanın avukat ile açılması zorunlu olmasa da davanın alacaklının yerleşim yerinde açılacak olması ve takip kolaylığı açısından aile mahkemesi avukatları ile görüşülmesi faydalı olacaktır. Eskişehir boşanma avukatı yardımına başvurmak, ileride doğacak mahkumiyet gibi kötü sonuçların bertaraf edilmesini sağlayacaktır.