MANEVİ TAZMİNAT DAVASI

Manevi tazminat, kendisine karşı yapılan haksız bir fiil neticesinde kişilik değerleri zarar görmüş kimsenin bu zararını ortadan kaldırmayı amaçlayan bir tazminat türüdür. Borçlar, Medeni ve İş Kanunlarımızın birçok maddesinde manevi tazminata ilişkin düzenlemeler bulunmaktadır.

Kişinin üzüntü duymasına sebep olan her olay manevi tazminata hükmedilmesi için yeterli değildir. Manevi tazminat talep etmenin tek şartı kişilik değerlerinin zedelenmiş olmasıdır. Kanunda bu hususta bir açıklık olmamasına rağmen emsal kararlardan manevi tazminata gerekçe olacak haklar ortaya çıkmıştır. Yaşama, vücut bütünlüğüne, ruh bütünlüğüne ihlal teşkil eden ve kişiyi derin bir üzüntü ve eleme iten olaylarla yüz yüze gelen kişinin manevi tazminat talep etme hakkı ortaya çıkar.

Kişilik hakkı doğrudan zarar gören kişi manevi tazminat talep edebileceği gibi bazı durumlarda kişilik hakkı dolaylı olarak zarar gören kişiler de manevi tazminat için dava açabilirler.  Büyük hak kayıplarına sebep olabilecek bu davalarda alanında uzman bir tazminat avukatı ile davanın yürütülmesi tavsiye edilir.

MANEVİ TAZMİNATIN HESAPLANMASI

Manevi tazminat tutarına ilişkin kesin düzenlemeler olmayıp her somut olaya göre farklı hesaplamalar yapılmaktadır.  Bu hesaplama yapılırken tarafların ekonomik durumu, kusur oranları, manevi zararın büyüklüğü, olay tarihindeki paranın alım gücü dikkate alınır.  Genel prensip, kişilik hakkı zarar görenin zengin etmeyecek ama yaşadığı sıkıntı ve üzüntülere karşı teselli olacak bir miktar olmasıdır. Bu hususta kanun koyucu hakime takdir yetkisi tanımıştır. Hesaplama ve dava süresi için Eskişehir avukatları ile görüşülmesi en doğru bilgiye ulaşmak için faydalı olacaktır.

MANEVİ TAZMİNAT ZAMANAŞIMI SÜRESİ

Hukukumuzda, kişilik hakkına zarar veren eyleme göre farklı zamanaşımı süreleri öngörülmüştür. Haksız fiilden kaynaklanan manevi tazminat taleplerinde,  zararın öğrenilmesinden itibaren 2 yıl, her halükarda fiilin gerçekleşmesinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi bulunmaktadır. Sözleşmeden kaynaklanan zamanaşımı taleplerine sözleşmesinin türüne göre süreler değişmektedir.  Örneğin, taşınmazlar için düzenlenen eser sözleşmelerinde 5 yıl, taşınırlarda 2 yıl, boşanma davalarında boşanmanın kesinleşmesinden itibaren 1 yıl zamanaşımı süresi düzenlenmiştir.

MANEVİ TAZMİNAT DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

Manevi tazminatın sebebine göre görevli mahkeme değişiklik göstermektedir. Genel olarak görevli mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemeleri’dir. Ancak, manevi tazminat talebi iş kazasından kaynaklanıyorsa iş mahkemesi; boşanmadan kaynaklanıyorsa aile mahkemesi; idarenin eylemlerinden kaynaklanıyorsa İdare Mahkemesi; ticari uyuşmazlıktan kaynaklanıyorsa Asliye Ticaret Mahkemesi görevlidir. Doktorun hatalı tedavisinden kaynaklanan malpraktis davalarında ise davalı, özel hastane ise Asliye Hukuk Mahkemesi, devlet hastanesi ise İdare Mahkemeleri manevi tazminat davasına bakmakla görevlidir.  

Yetkili mahkeme ise genel yetki kurallarına göre davalının yerleşim yeri mahkemesidir. Ayrıca, sözleşmeden kaynaklanan tazminat taleplerinde sözleşmenin ifa edileceği yer, haksız fiilden kaynaklanan tazminat taleplerinde fiilin gerçekleştiği yer mahkemeleri de tazminat davalarında yetkilidir.